Bóg się rodzi
Franciszek Karpiński, autor słów kolędy Bóg się rodzi, http://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Karpi%C5%84ski
Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów obnażony;
Ogień krzepnie, blask ciemnieje,
Ma granice nieskończony.
Wzgardzony okryty chwałą,
Śmiertelny Król nad wiekami;
A Słowo Ciałem się stało
i mieszkało między nami.
Jedna z najbardziej popularnych polskich kolęd powstała na zmówienie księżnej marszałkowej Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736 - 1816). Oryginalny tytuł utworu brzmi „Pieśń o narodzeniu Pańskim”. Autorem słów był znany poeta Franciszek Karpiński, twórcą muzyki – prawdopodobnie Karol Kurpiński. Pieśń była wykonywana na różne melodie, toteż możliwe jest ludowe pochodzenie obecnej melodii w rytmie poloneza. Fragment ostatniej zwrotki nawiązywał do posiadłości książąt Lubomirskich
Księżna była osobą niezwykle aktywną, przyjmowaną na najsławniejszych dworach Europy. Działała w polityce krajowej i międzynarodowej. Troszczyła się o swoich poddanych, ale również była mecenasem artystów, malarzy, muzyków, poetów. Podczas podróży zawsze odwiedzała teatr, operę, słuchała koncertów, kupowała i zamawiała wartościowe dzieła sztuki. Posiadała olbrzymią kolekcję zbiorów muzycznych na zamku w Łańcucie, w skład której wchodziło ok. 400 oper. Sama grała na klawikordzie w zespole kameralnym. Jej smak i wyczucie dostrzeżono już za życia, swoje wiersze poświęcał jej na przykład Adam Naruszewicz, autor Bukietu na imieniny księżniczki Elżbiety Lubomirskiej, marszałkówny koronnej 1768.
Franciszek Karpiński (1741 – 1825) zetknął się z księżną podczas pobytu w Wiedniu w latach 1769 – 1770. Poświęcił jej wówczas wzmiankę w Pamiętniku. Był świetnie wykształconym poetą, zafascynowanym kulturą ludową. Pisał sielanki, wiersze miłosne, patriotyczne i religijne, dumy, elegie. Pozostawił po sobie pamiętniki, autobiografię i duży zbiór listów. Niektóre jego wiersze szybko stały się popularne, przekształciły się w pieśni. Należą do nich Kiedy ranne wstają zorze, Zróbcie mu miejsce, Pan idzie z nieba, oraz Bóg się rodzi.
